Planty – gadżet z ekologicznym przesłaniem

– Należy decydować się na użycie ekologicznych materiałów i ich zrównoważoną obróbkę. W warstwie związanej ze sztuką artysta pełni rolę edukatora i warto, by przekazywał wartości, w które wierzy – uważa Anna Eliza Gwiazda, która projektowi „plan[ty]” zawdzięcza zdobycie pierwszej nagrody w konkursie 7R „Warehouse of art: Young art for the planet” w kategorii eko gadżet.

Projektantka zaproponowała gadżet wykonany z biodegradowalnego czerpanego papieru z nasionami roślin, które kiełkując, stopniowo zdegradują jego formę.

Od początku myślenia o tym projekcie wychodziłam z założenia, że nie powinien być to przedmiot, który kojarzy się z typowym gadżetem, czyli tak naprawdę z czymś zbędnym. To nie jest moja filozofia projektowania i obcowania z przedmiotami. Moim zdaniem ważniejsza jest sama interakcja niż aspekt posiadania.

tłumaczy Anna Eliza Gwiazda

Minimagazyn biodegradowalny

Sama artystka opisuje, że „plan[ty]” mają formę miniaturowego magazynu, którego papierowa forma inspirowana jest metodą origami. Użyte nasiona to mieszanka polskich roślin łąkowych, które mogą stanowić dodatkową atrakcję dla zagranicznych klientów. Dzięki wykreowanej interakcji użytkowanie gadżetu przedłuży się w czasie i zaangażuje osobę obdarowaną w proces wzrostu roślin, tworząc więź pomiędzy użytkownikiem a gadżetem. Użytkownikami „plan[tów]” mogą być trzy strony interakcji: osoba obdarowująca, osoby obdarowywane oraz środowisko.

– Moim założeniem było zaprojektowanie przedmiotu, który nie przeżyje osoby obdarowanej. Zawsze się zastanawiam, czy w swoich projektach dobrze określiłam ich wydźwięk ekologiczny – deklaruje zwyciężczyni konkursu 7R.

W ekoprzestrzeni

Aspekt ekologiczny widoczny jest w każdym wymiarze zaprojektowanego przez Annę Elizę Gwiazdę ekogadżetu. Instrukcja składania oraz dbania o wzrost nasion nadrukowana jest bezpośrednio na wewnętrzną stronę ścianki pudełka, dlatego „plan[ty]” nie wymagają dodatkowego opakowania, mogą być też transportowane oraz przechowywane na płasko. W ten sposób sama produkcja gadżetu ma generować niski ślad węglowy.

– W przypadku „plan[tów]” zdecydowałam się na papier, ponieważ on bardzo szybko ulega biodegradacji. Kiełkowanie nasion i wzrost roślin ukazuje natomiast proces zmiany. Origami z kolei to nie tylko element kultury Japonii – było obecne we wszystkich kulturach świata, co więcej, występuje w naturze i przejawia się przez jej matematyczną precyzję – uważa artystka.

Edukatorzy do rzeczy

Jej zdaniem projektanci mają dużą rolę do odegrania przy projektowaniu rzeczy, które w swoim cyklu życia oddziałują na odbiorcę, ale też i na środowisko naturalne.

Należy decydować się na użycie ekologicznych materiałów, ich zrównoważoną obróbkę. W warstwie związanej ze sztuką artysta pełni też rolę edukatora i warto, by przekazywał wartości, w które wierzy. Forma przekazu zależy już od indywidualnych preferencji. Nie tylko artyści, ale każdy człowiek powinien być odpowiedzialny za świat, w którym żyjemy.

mówi Anna Eliza Gwiazda

Artystka współtworzy spółdzielnię TakŁadnie i zajmuje się profesjonalnie projektowaniem obiektów terapeutycznych i zabawek, ale stara się rozwijać w wielu dziedzinach.

Ostatnio zaprojektowałam obiekt do zapisywania wspomnień, coś w rodzaju personalnego dzienniczka. Podjęłam się tego we współpracy z terapeutami i osobami uchodźczymi. Niedawno podjęłam też próbę zaprojektowania szkła użytkowego, co było dla mnie nie lada wyzwaniem – mówi projektantka.

O konkursie Warehouse of Art

Konkurs 7R „Warehouse of art: Young art for the planet” był skierowany do studentów i absolwentów warszawskiej ASP. Jego motywem przewodnim było hasło „Technologia. Ekologia. Człowiek. Koegzystencja”. Zadanie konkursowe polegało na stworzeniu projektu sztuki użytkowej o tematyce ekologicznej w jednej z trzech kategorii: ergonomiczne siedzisko, mural na zbiornik przeciwpożarowy i ekologiczny gadżet 7R. W sumie na konkurs wpłynęło 26 prac. Prace laureatów są dostępne na stronie 7rwarehouseofart.pl.

Anna Gwiazda jest projektantką produktu. W 2021 roku ukończyła z wyróżnieniem studia magisterskie na Wydziale Wzornictwa warszawskiej ASP. Od kilku lat w trakcie procesu projektowego podejmuje współpracę z psychologami. Interesuje ją design tworzony w oparciu o wiedzę o ludzkiej psychice. Jest zwolenniczką kolektywnego podejścia do projektowania i łączenia wielu dziedzin nauki. Analizuje współczesne wyzwania pod wieloma kątami, aby stawiać czoła systemowym ograniczeniom. Design uważa za medium do poruszania tematów społecznych poprzez design spekulatywny oraz krytyczny.